اثر ثبت بر وضعیت حقوقی شركت‌های تجاری

 
چكیده:
در نظام حقوقی ایران موجودی كه دارای شخصیت باشد می‌تواند واجد حقوق و تكالیف گردد. مصداق منحصر اولیه موجود دارای شخصیت، انسان است كه از او به شخص حقیقی تعبیر می‌شود. نیازها سبب شد تا اشخاص حقیقی موجوداتی دیگر را به طور اعتباری واجد شخصیت بدانند و برای متمایز ساختن آنها از خود بر آن، «شخص حقوقی» نام نهاده سپس آنها را به اقسامی به شرح زیر تقسیم كنند.در این میان شخص حقوقی تجاری نام «شركت» به خود گرفته و در ماده 20 قانون تجارت مصوب 1311 ه‍. ش منقسم بر هفت نوع شده كه نوع كاربردی آنها یعنی شركت‌های سهامی بعداً در سال 1347 به موجب لایحه‌ای در 300 ماده ـ كه جایگزین ماده 21 تا 93 قانون تجارت 1311 شد ـ مقررات تازه‌ای یافت.
 
 
کلمات کلیدی:

نظام حقوقی ایران

مبانی قانونی ثبت شركت‌ها

وضعیت حقوقی شركت‌های تجاری

 
 
مقدمه
به هر حال شركت‌های تجاری در عرصه تجارت و اقتصاد تأثیری غیرقابل انكار دارند؛ حتی شاید تأثیرات اجتماعی آنها نیز كمتر از سایر آثارشان نباشد. این اشخاص با اشخاص ثالث متعددی ارتباط یافته و فعالیت و تداوم حیات آنها بستگی به این نوع ارتباط دارد. نظم عمومی و امنیت قضایی، اقتصادی و حتی سیاسی و فرهنگی و اجتماعی كشورها از جمله كشور ما ایجاب می‌كند همواره آمار دقیقی از این شركت‌ها از طریق ثبت آنها در دست باشد.وانگهی ثبت شركت‌ها مبنای كسب اعتبار و اعتماد آنها در عرصه مناسبات با اشخاص ثالث است چرا كه اشخاص ثالث تنها از طریق مرجع رسمی ثبت شركت‌ها قادر به كسب اطلاعاتی می‌شوند كه در اعتبار بخشی و اعتمادسازی مؤثرند. مضافاً آنكه الزامات حقوقی در ایجاد رابطه با شركت‌های تجاری به عنوان اشخاص حقوقی متضمن اطلاع از سهامداران (شركاء) شركت‌ها و اركان آنها است كه این امر ممكن نخواهد بود مگر با استعلام از یك مرجع رسمی كه همانا اداره ثبت شركت‌هاست. اما آیا وضعیت موجود این نوع نیازها را به تمامی برآورده می‌سازد. خواهیم دید كه خیر. 
 
لیكن این گفته منافاتی با حجم عظیم كارهای نظری و عملی انجام گرفته در این حوزه ندارد. از سوی دیگر اهمیت و آثار ثبت شركت‌ها محدود به موارد یاد شده نیست. ثبت شركت‌ها مقوله متكثری است چرا كه نه تنها ثبت آغازین و موجودیت شركت‌ها را ـ كه فعلاً اثر قابل بحثی دارد ـ  شامل می‌شود، بلكه تغییرات آن را نیز بنا به همان علت‌هایی كه ثبت موجودیت آغازین آن را ایجاب می‌نماید در برمی‌گیرد. همچنین است شعب شركت‌های داخلی و نیز شركت‌های خارجی و شعب آنها. بنابراین بحث ثبت شركت‌ها در حوزه‌های مختلفی سریان دارد. لیكن به نظر نگارنده كه همواره با شركت‌های تجاری مشاورت داشته و چند سالی است تدریس آنها را در دانشگاه‌ها برعهده دارد، مقوله اثر ثبت بر وضعیت شركت‌ها در نظام حقوقی ایران مقوله‌ای بنیادین و لذا ارجح بر سایر مقولات این حوزه است چرا كه مقررات كنونی آن خصوصاً در مورد شركت‌های سهامی با اصول ناسازگار بوده و مضافاً اینكه پاسخگوی نیازها نیز نمی‌باشد. و در تعارض با نظام حقوقی سایر كشورها هم هست لذا اهمیت‌ها ثبت و اهداف آن اتخاذ رویكردی اصلاحی را در این زمینه ایجاب می‌كند.
 
 
فهرست مطالب
اثر ثبت بر وضعیت حقوقی شركت‌های تجاری 1
چكیده: 1
1) مبانی قانونی ثبت شركت‌ها 2
2) اثر ثبت بر وضعیت شركت‌ها 2
3 ـ ضمانت اجرای عدم ثبت شركت‌ها 3
5) ضرورت‌های ثبت شركت‌ها 5
نتیجه‌گیری 7